Osteoartrit Nasıl Bir Hastalıktır
Osteoartrit (eklem kireçlenmesi) en sık görülen eklem hastalığıdır Eklem kıkırdağının yapısının bozulması aşınması incelmesi ve hatta kaybına neden olur Ayrıca eklem kıkırdağının altındaki kemik dokusunda da değişiklikler sonucu kemikte büyümeler ve eklem kenarında çıkıntılar gelişir Sonuçta osteoartrit eklemlerin normal yapısını bozarak hareketlerde kısıtlanmaya ve ağrıya neden olan bir hastalıktır
Osteoartrit Neden Olur?
İki önemli faktör osteoartrit gelişmesinde önemli rol oynamaktadır:
1 Eklemlerin üzerlerine binen yükü dengeli bir şekilde emip dağıtarak istenen hareketi rahat yapmasını sağlayan eklem kıkırdağı kemik bağlar gibi yapılarda doğumsal ya da sonradan gelişen bozukluklar
2 Vücut kilosunda artışta olduğu gibi eklemlerin üzerindeki yüklerin ya da mesleki nedenlere bağlı olarak eklemlerin normal çalışma koşullarının değişmesi
Osteoartritin Gelişmesini Kolaylaştıran Faktörler Nelerdir?
Yaş Osteoartrit orta-ileri yaşların hastalığıdır Kırk yaşından önce görülmesi çok nadirdir Yaş ilerledikçe hastalık görülme sıklığı artar Örneğin yetmiş yaşındaki insanların yaklaşık dörtte üçünde osteoartrit bulguları vardır
Kalıtım Bazı ailelerde çok daha sık olarak ve daha erken yaşlarda osteoartrit geliştiği bilinmektedir Özellikle el parmak eklemlerinde şişlere neden olan ve “nodüllü osteoartrit” diye bilinen türünde kalıtımın katkısı çok belirgindir
Cinsiyet Diz ve ellerde görülen osteoartrit kadınlarda daha sık görülür Kalça eklemi osteoartriti ise kadın ve erkeklerde eşit oranda görülmektedir
Kilo Fazla kilo ve şişmanlık eklem üzerine binen yükü artırarak özellikle diz osteoartriti gelişme olasılığını yükseltmektedir Ayrıca osteoartriti olan kimselerde kilo artışı şikayetlerin ortaya çıkmasına ya da artmasına neden olabilmektedir
Eklemlerde yapısal bozukluklar Eklemlerde doğuştan görülen (örneğin kalça çıkığı kalça eklemi ile yuvası arasındaki uyumsuzluklar) ya da sonradan kaza travma hastalık gibi nedenlerle gelişen yapısal bozukluklar eklemin işleyişini aksatarak osteoartrit gelişme riskini artırmaktadır
Eklem hastalıkları Osteoartrit eşlik eden başka herhangi bir hastalık olmaksızın görülebileceği gibi eklemlerde görülen özellikle iltihabi nitelikli hastalıkların eklemde yaptığı yapısal bozukluklara bağlı olarak da gelişebilir (”ikincil osteoartrit”)
Eklemlerin aşırı kullanılması Mesleki nedenlerle ya da yaşam tarzına bağlı olarak belirli eklemlerin aşırı kullanılması osteoartrit riskini artırmaktadır
Osteoartrit Hangi Eklemlerde Görülür?
Osteoartrit en sık diz kalça el parmak eklemleri ayak başparmağı ve omurgada görülür
Diz osteoartriti özellikle bayanlarda sıktır ve artan kilo (şişmanlık) ile görülme olasılığı artar Genellikle her iki dizi etkiler
Kalça osteoartriti erkeklerde de kadınlar kadar sık görülür Doğumsal kalça eklemi uyumsuzlukları kalça ekleminin edinsel hastalıkları ve belirli meslekler (örneğin çiftçilik) kalça osteoartriti için risk faktörleri arasında sayılmaktadır
El parmaklarında özellikle en uçta bulunan eklemlerde ve baş parmak kökünde görülen osteoartrit kemik çıkıntılara bağlı olarak eklem şişlerine neden olabilmektedir Bu nedenle “nodüllü osteoartrit” olarak bilinmektedir Genellikle ilk ortaya çıktıklarında ağrılı kızarık ve şiş olmakla beraber bir süre sonra kızarıklık ve ağrı geriler ve genellikle el parmak işlevlerini aksatacak düzeyde şekil ve hareket bozukluğuna neden olmazlar
Ayak başparmağında görülen osteoartrit başparmağın dışarı doğru eğrilmesine ve/veya hareketlerinin tama yakın kaybına neden olur İlk ortaya çıktığında eldeki nodüller gibi ağrı ve şiş ile birlikte kızarıklık da görülebilir ve yanlışlıkla gut hastalığı geliştiği düşünülebilir
Osteoartrit omurganın en hareketli bölgeleri olan boyun ve belde de görülebilir Kemik çıkıntıların sinir kanallarını ya da omurilik boşluğunu daraltmasına bağlı olarak şikayetlere neden olabilir
Osteoartritin Belirtileri Nelerdir?
Hastalar en sık olarak osteoartrit gelişen eklemlerin hareketlerinde kısıtlanma ve ağrıdan yakınırlar Kemik çıkıntılara bağlı olarak eklem şiş görünebilir Hareket sırasında eklemde çıtırtılar duyulabilir Belirtilerin arttığı alevlenme dönemleri olabildiği gibi uzun süren şikayetsiz dönemler de görülebilir
Ağrı genellikle hareket sırasında ya da günün ilerleyen saatlerinde görülürken yakınmalar dinlenmeyle rahatlar Uzun süren dinlenme sonrası ya da oturur durumdan harekete geçince hareketlerde kısa süren bir tutukluk olabilir Bu durum hareket ettikçe dakikalar içerisinde düzelir Eklem kıkırdağındaki bozukluklar ve aşınma ilerledikçe istirahat sırasında da ağrı görülebilir ve hareketler günlük yaşam işlevlerini aksatacak düzeyde kısıtlanabilir Osteoartrit olan ekleme komşu kaslarda zayıflama ve güçsüzlük dikkati çeker Kaslarda kramplar da görülebilir
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder