Bel ağrısı

BEL AĞRISI















Bel ağrısı günümüz toplumunun `-85 inde hayatın her hangi bir döneminde görülebilen ağrının kronikleşmesinin hasta üzerindeki olumsuz etkileri çok önemlidir



Bel ağrıları yaygın sanılanın aksine gittikçe zayıflayan kaslara karşı ek dayanıklılık sağlayan bir denge unsurudur







Bel ağrısı bütün yaşlarda görülebilir Hatta 15 yaşında dahi ameliyat olan hastamız mevcuttur Kronik hastalık tedavisi açısından kalp hastalıklarından sonra 2 sıradadır Bel ağrısının önemi özellikle sanayi kesiminde ve çalışan toplumda ortaya çıkmaktadır Ağrı nedeniyle iş günü ve iş gücü kaybı yüklü bir yekün tutmaktadır







Bel ağrısı olan hastaların % 70-80'i ilk akut ataktan sonra her hangi bir tedaviye gerek kalmadan iyileşebilmektedirler % 20-30 unda ise 2 - 3 tekrar olabilmektedir Burada önemli olan bu tekrarların gelmesini önlemektir Çünkü tekrarlarla ağrı kronikleşir ve hasta bel ağrısı nedeniyle hiç iş yapamaz hale gelir Bunu önlemek de belin eğitimi ile olur Kişinin belini tanıması egzersizlerin ağrıda nasıl korunabileceğini öğrenmesi gereklidir







Bel ağrısının oluşumunda hiç de zor olmayan doğal davranışlardır















Bel Ağrısının Sebebleri Nelerdir ?



















Bel ağrısının pek çok sebebi vardır Bizim en sık rastladığımız mekanik bel ağrısıdır Bundan başka tümör bel ağrısı sebebidir







Bel Ağrısında Ne Zaman Doktora Başvurulmalıdır ?











Sık sık tekrar eden ve istirahatle geçmeyen uyuşma vs varsa mutlaka doktora başvurulmalı ve hastalığın teşhisi konmalıdır







Bel Ağrısında Risk Faktörleri Nelerdir ?











Meslekle ilgili olan faktörler:







Ağır fiziksel aktivite ve ağır kaldırma gerektiren meslekler (Ör: İnşaatlarda çalışanlar)



Devamlı öne eğilme eğilerek dönme gerektiren meslekler



Araba kullanma gibi vücudu sürekli vibrasyona maruz bırakan meslekler



Uzun süre ayakta durma veya oturma gerektiren meslekler



Bütün bu saydığımız durumda çalışmak zorunda olan kişilerde bel ağrısı ve bel fıtığı görülme riski artmaktadır







Sportif aktivitelerle ilgili risk faktörleri:







Futbol kürek ve güreş sporlarıyla uğraşan kişilerde bel ağrısı sıklığı artmaktadır







Kişisel risk faktörleri:







Yaş: Bel ağrısı bütün yaş gruplarında görülmekte beraber yaşın ilerlemesi ile birlikte görülme sıklığı artmaktadır Bunda da en önemli etken omurganın dejenerasyonudur Postür bozuklukları karın ve sırt kaslarında güç azalması yine önemli risk faktörüdür







Psikolojik risk faktörleri







İşinden memnun olmamaaile içi sorunlar gibi durumlar bel ağrısında risk faktörleri arasında sayılmaktadır



















Omurganın Yapısı ve İşlevi







Omurga vücut hareketlerinin eksenini oluşturur sırtta ise açıklığı öne bakan normal eğrilikler vardır Bunlar vücudun dengesi yönünden önemlidir







Omurganın hareket birimi omurga kasları yardımıyla dik durur ve hareket eder Bağlar ve eklem kapsülleri de ek destek verir







Duruşları normal olmayan ve egzersiz yapmayan insanlarda eklem kapsülleriyle bağlar aşırı gerilir ve gevşer Omurga eklemleri üzerine binen yük artar Doğal duruşları bozulur Sonuç; ağrı ve erken dönemde yıpranmadır







Özellikle beldeki eğriliğin artması ve belin çukurlaşması eklem yüzeylerinin birbirine yaklaşmasına ve birbiri üzerinde kaymasına sebeb olur Bu da eklem kapsülünü gerer ve belde sık görülen ağrılara sebeb olur







Bel bölgesi eğik oturur pozisyonda 250 kg'a kadar çıkmaktadır















Bel Eğitiminde Neler Yapılabilir?











Vücut postürünün düzeltilmesi



(Postür insanın duruş biçimidir)







Belin fonksiyonunu sağlıyan tüm kaslarda yeterli gücün yeniden elde edilmesi







Günlük yaşam aktivitelerinde uygun postürün ve bunu devamlı korunmasının öğrenilmesi







Günlük yaşam aktivitelerinde beli zorlamadan eğilme dönme ve oturma hareketlerinin nasıl yapılacağının öğrenilmesi







Bel ağrısına katkıda bulunan bütün psikososyal mesleki ve kişisel emosyonel faktörlerin araştırılması ve ortadan kaldırılması gereklidir















Bel Ağrısında Egzersizin Önemi Nedir ?











Egzersizler bel ağrısında tedavinin önemli bir parçasıdır Egzersizin etkilerini şu şekilde sıralayabiliriz:







Gevşemeyi sağlamak







Ağrıyı azaltmak spazmı çözmek







Zayıf kasları güçlendirmek







Spinal dokularda (belde) mekanik yüklenmeyi azaltmak







Vücudun genel fiziksel uyumunu artırarak olası zorlanmaları önlemek







Postürü düzeltmek







Omurganın mobilitesini artırmak







Denge ve koordinasyonu artırmak







Orta hızla tekrarlanan hareketler spesifik dokuların özellikle disklerin beslenmesini artırır







Kısa sürede işe dönüşü sağlar







Ayrıca egzersizler sıkıntı ve depresyonu azaltarak kişide bir gevşeme ve rahatlama sağlamaktadır















Bel Sağlığı Eğitiminde Ne Gibi Kurallara Dikkat Edilmelidir ?











Bel ağrısından yakınan kişilere bel eğitimi için bazı önerilerde bulunabiliriz







Hareketsiz kalmayın Yetersiz hareket kas ve kemiklerin zayıf kalmasıdır







Hareketli olmak dolayısıyla vaktinden önce aşınıp yıpranmasını önler







Bel ve sırtınızı dik tutun Omurga için en rahat ve uygun olanı bel ve sırtın düz durduğu pozisyondur Güçlü bel ve karın kasları belin düz durmasını kolaylaştırır Bu nedenle de düzenli egzersiz gereklidir







Kötü duruş sırtta kamburluğu belde de iç çöküklüğü artırır Erken dönemde kalıcı kambur oluşur







Yerden bir şey alırken öne doğru eğilmeyin gergin dizlerle öne eğilip yerden bir şey almaktır En iyisi çömelmektir Bu durumda omurga düz duracağı için çok daha az zorlanır







Sizin için ağır cisimleri kaldırmayın Ağır kaldırmak hatta dayanarak götürülmelidir







Taşıdığınız ağırlıkları ikiye bölün ve vücudunuza yakın tutun Bu şekilde omurgaya binen yük eşit dağılacağı için diskler tek yönlü zorlanmayacaktır







Otururken belinizi düz tutun ve sırtınızı bir yere dayayın



Zamanın çoğunu oturarak geçiren insanlar ayakların altına küçük bir yükselti veya iskemle koysunlar ve kolları da koltuğun yanlarına dayasınlar Otururken de sık sık pozisyon değiştirsinler







Ayakta dikilirken dizleri gergin tutmayın Yüksek topuklu ayakkabılar da beli çukurlaştıracağı için omurgayı zorlar Topukları ve tabanları yumuşak ve alçak topuklu ayakkabı giyilmelidir







Yatarken bacaklar gergin olmasın Sırtüstü yatarken dizlerin altına konacak küçük bir silindir yastığın büyük yardımı dokunur Yan yatarken de dizlerin arasına yastık konmalı Yüzüstü yatış bel ağrısı olanlar için uygun bir pozisyon değildir







Spor yapın sırtüstü) Ayrıca hızlı tempolu yürüyüş yapılabilir ve bisiklete binilebilir



Omurga kaslarını düzenli çalıştırın Bu da düzenli egzersizle olur Bu egzersizler hiçbir zaman zorlanarak ve sert yapılmamalıdır















Aniden Ortaya Çıkan Bel Ağrısında Ne Yapılmalı ?











Bir ağır kaldırma ağrılar devamlı hale gelince (kronikleşince) uygulanır











Günlük Yaşantı İçin Öğütler:











Bel ağrısı olan kişilerin bel eğitimi kurallarını günlük yaşantıya aktarmaları çok önemlidir







Sürekli oturmaktan yada ayakta dikilmekten kaçının Sık sık pozisyon değiştirin







Ev hanımları işinize sık sık ara verin ve gevşemiş olarak dinlenin







Ütü yaparken üzerinde bastığınız ayağınızı sık sık değiştirin Ayağınızın birini yüksekçe bir yere koyarsanız belinizin yükünü azaltmış olursunuz







Bulaşık makinanızı vücudunuz dönük iken boşaltmayın Elinizi bir yere dayayın çömelin ve makinayı öyle boşaltın







Bacaklarınız gerginken öne eğilmeyin Yerden bir şey alırken dizlerinizi biraz bükün Ağır bir şey kaldırırken de belinizi düz tutun cismi vücudunuza mümkün olduğunca yaklaştırarak kaldırın







Yatak ve koltuklar çok yumuşak olmamalı



Elektrik süpürgesini kullanırken dik durun Faraşla yerden bir şey alırken çömelin







Omurgadaki erken aşınma ve yıpranmalar bir kez yapılan yanlış davranış değil sık sık tekrarlanan hatalı hareketler sonucudur Onun için yapılan hareketlere her zaman dikkat edilmelidir







Her gün biraz spor yapmayı deneyin















Bel Sağlığında Beslenmenin Önemi Nedir ?











Bel ağrısı olan kişilerin bel eğitimi kurallarını günlük yaşantıya aktarmaları çok önemlidir



Bel ağrısında beslenmenin ne etkisi olabilir diye düşünülebilir Ancak dikkat edilirse çok yemek yediği ve yediklerine de dikkat etmedikleri gözlenebilir







Sonuç; fazla kilolar yaşam boyu normal kilonuzu koruyabilecek ölçüler içinde yemenizdir







Gıdalarla yeterli kalsiyum alımı D vitamini ve güneş ışığı kemik yapısı için son derece önemlidir Bunlara dikkat edilmezse erken yaşta osteoporoz gelişebilir Bu da yaşlılıkta bel ve sırt ağrılarının önde gelen nedenidir











Bel Fıtığında Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon ?











Bel fıtığında fizik tedavinin amacı; dolaşımı sağlamak enflamasyonu gidermek ve disklerin beslenmesini normale getirmektir Bunun için çeşitli fizik tedavi uygulamaları yapılır







Bunlar:



Yüzeyel sıcak: Hot pack Enfraruj



Derin ısıtıcılar: Ultrason kısa dalga diatermi



Vakum



TENS diadinamik akımlar



Laser



Traksiyon



Egzersizdir